[GRI 302/103-1/2, 305/103-1/2] Zobowiązujemy się do ograniczenia wpływu naszej biznesowej działalności na klimat. Już w 2015 r. sformułowaliśmy w naszej polityce odpowiedzialności przedsiębiorstwa (CR – Policy) nasze wytyczne dot. działań mniej szkodliwych dla klimatu. W naszej polityce klimatycznej przyjętej w 2018 r. postawiliśmy sobie ambitny cel klimatyczny i ustalamy ramy kompleksowych działań. W ten sposób przyczyniamy się do osiągnięcia międzynarodowych celów ustanowionych podczas paryskiego porozumienia klimatycznego* i do realizacji celu zrównoważonego rozwoju (cel 13) “Działania w dziedzinie klimatu” sformułowanego w Agendzie 2030 Organizacji Narodów Zjednoczonych.
[GRI 302/103-2/3, 305/103-2/3] ALDI Nord wyznaczyło sobie jasny cel w zakresie ochrony klimatu: zobowiązujemy się do zmniejszenia (w porównaniu do 2015 r.) emisji gazów cieplarnianych w całej Grupie Przedsiębiorstw o 40 procent do 2021 r. Cel ten dotyczy wszystkich emisji, które sami wytwarzamy w wyniku naszej działalności (emisje z zakresu 1 i zakresu 2 – Scope 1 i Scope 2). Nasze cele i środki są zestawione w naszej międzynarodowej polityce klimatycznej.
Nasza strategia klimatyczna jest ukierunkowana długoterminowo i obejmuje dwa główne zagadnienia:
Nasz bilans klimatyczny dzieli nasze emisje gazów cieplarnianych według źródeł emisji w ten sposób wskazując nam punkt odniesienia wobec naszych środków ochrony klimatu. Jest on sporządzany zgodnie z uznanym na całym świecie standardem ujętym w Protokole Gazów Cieplarnianych (Greenhouse Gas Protocol – GHG) oraz sprawdzany przez biegłego rewidenta.
Aby konsekwentnie wdrażać ochronę klimatu w całym przedsiębiorstwie, musi stać się ona częścią jego ekonomiki. Dlatego w ciągu 2018 r. ustalimy wewnętrzną cenę za tonę CO2. Cena ta powinna być uwzględniana w przypadku wszystkich decyzji inwestycyjnych, z którymi wiąże się emisja gazów. W ten sposób chcemy, aby ochrona klimatyczna była mocno zakorzeniona w naszej działalności.
[GRI 302/103-2/3, 305/103-2/3] Ochrona klimatu wymaga współpracy i wiedzy różnych specjalistycznych działów. Należy przy tym zapewnić szybkie i elastyczne działania na pojawiające się nowe zmiany technologiczne i polityczne warunki ramowe. Dlatego wszystkie odpowiedzialne działy i grupy ekspertów (CR, nieruchomości i ekspansja, chłodnictwo, logistyka) regularnie prowadzą rozmowy podczas gremium.
Nasza międzynarodowa polityka klimatyczna ustanawia ramy działań dot. ochrony klimatu w obrębie całej Grupy Przedsiębiorstw. Została na przyjęta wiosną 2018 roku.
W zakresie ustawodawstwa szczególne znaczenie dla nas ma rozporządzenie Unii Europejskiej (UE) dotyczące fluorowanych gazów cieplarnianych, którego celem jest ograniczenie emisji w całej UE do 2030 r. Fluorowane gazy cieplarniane powstają w naszym przedsiębiorstwie, głównie przez chłodnictwo.
[GRI 302/103-1/2, 305/103-1/2]
W roku sprawozdawczym 2017 zakończyliśmy opracowywanie strategii klimatycznej ALDI Nord. W ramach rozwoju dokonano oceny wdrożonych już projektów ochrony klimatu i zbadano potencjalne nowe działania. Wynikiem analizy jest zróżnicowany pakiet potencjalnych działań na rzecz ochrony klimatu. Spółki ALDI w danym kraju podejmują decyzje na podstawie indywidualnych kryteriów, którymi działaniami najefektywniej mogą osiągnąć swoje krajowe cele klimatyczne.
Jedną czwartą zużycia energii w sklepach generuje oświetlenie sali sprzedażowej. Dlatego właśnie od 2016 r. w nowych sklepach we wszystkich krajach stosowana jest technologia LED. Zużywa ona do 50 procent mniej energii niż nasze dotychczasowe oświetlenie. Od 2017 r. w istniejących sklepach większości krajów wyposażamy salę sprzedażową w oświetlenie LED włącznie z oświetleniem regałów chłodniczych i lodówek. W związku z tym, iż oświetlenie LED wytwarza mniej ciepła niż inne rodzaje oświetlenia, do chłodzenia potrzeba mniej prądu. W naszych zmodernizowanych sklepach zmniejszamy zapotrzebowanie na sztuczne światło poprzez okna sięgające podłogi, a sale sprzedażowe oświetlamy poza godzinami otwarcia w zależności od potrzeb. Technologię LED używamy także do oświetlania terenów zewnętrznych, parkingów, magazynów i pomieszczeń dodatkowych.
Kolejnym obszarem zwiększania ochrony klimatu w naszych sklepach jest chłodnictwo. Produkty mrożone są oferowane w głębokich zamrażarkach, a w naszych nowych sklepach także w zamrażarkach wiszących. Dla naszych sklepów w Niemczech kupowane są, np. tylko głębokie zamrażarki z naturalnym czynnikiem chłodniczym. Dzięki sprężarkom z regulacją prędkości i oświetleniu LED zużywają one przy tej samej powierzchni do 35% mniej prądu niż starsze modele. W przypadku regałów chłodniczych od 2017 r. stosowana jest w Niemczech technologia chłodzenia CO2 w większości nowych sklepów i w sklepach po przebudowach. Zintegrowane systemy CO2 w nowych budynkach są wykorzystywane także do ogrzewania. Odzyskują ciepło powstające podczas wytwarzania chłodzenia, a także ciepło z powietrza odprowadzanego na zewnątrz.
Nowa technologia jest uzupełniana poprzez kompleksowe zarządzanie danymi energetycznymi. W 2017 r. wprowadziliśmy w Niemczech do wszystkich naszych sklepów i centrów logistycznych system, który dostarcza najświeższe dane dotyczące zużycia energii. W Hiszpanii używamy systemu zarządzania energią w 40 sklepach, pozwala nam to rejestrować w sposób cyfrowy i analizować centralnie zużycie energii przez głównych użytkowników. W 2018 r. w Holandii wprowadzimy system zarządzania energią zgodny z normą ISO 50001.
Zmniejszenie tzw. wskaźnika wycieku czynników chłodniczych jest ważnym elementem naszej strategii klimatycznej. Oprócz regularnych testów szczelności w 2017 r. w naszych niemieckich sklepach zakończyliśmy wprowadzanie cyfrowego systemu monitorowania. Umożliwia on szybki przegląd wszystkich systemów chłodzenia dzięki ewidencji i analizie danych. We Francji i Holandii pracujemy obecnie nad wprowadzeniem systemu na terenie całego kraju.
Jednocześnie coraz częściej zastępujemy istniejące czynniki chłodnicze bardziej przyjaznymi dla środowiska alternatywami. W Niemczech we wszystkich lodówkach i zamrażarkach sukcesywnie zamieniamy czynnik chłodniczy na jego naturalną alternatywę jaką jest propan (R290), który wykazuje bardzo niski potencjał globalnego ocieplenia. W naszych nowych systemach chłodzenia CO2 używamy czynnika chłodniczego, jakim jest CO2.
W latach 2015-2017 udało nam się zmniejszyć emisje spowodowane stratami czynnika chłodniczego o 16%, tj. około 99.000 ton ekwiwalentu CO2.
W Belgii i Niemczech w naszych centrach logistycznych planujemy wprowadzić oświetlenie LED; w Danii zostało już ono zastosowane. Z końcem 2017 r. w całej Grupie Przedsiębiorstw wyposażyliśmy 27 z 73 centrów logistycznych w technologię LED; pod koniec 2017 roku dwa z magazynów zostały zamknięte. Spodziewamy się, że wprowadzone zmiany pozwolą zaoszczędzić łącznie do 3.000 ton emisji CO2 w skali roku. Ponadto w centrach logistycznych rozszerzamy skalę zastosowania oświetlenia dostosowanego do potrzeb w postaci czujników ruchu i czujników światła.
Dachy wielu sklepów i centów logistycznych są wyposażone w instalacje fotowoltaiczne. W 2017 r. nasze instalacje miały zainstalowaną moc wynoszącą ponad 32.000 kWp (kW peak) i produkowały ponad 23.000 MWh energii elektrycznej. W ten sposób udało nam się zapobiec emisji w liczbie 6.600 ton CO2. Do 2021 r. chcemy zainstalować dodatkową nominalną moc wynoszącą ponad 50.000 kWp dzięki dodatkowym instalacjom. W ALDI Francja planowanych jest aż 120 instalacji. W ALDI Belgia na przełomie lat 2018/2019 do już istniejących 40 instalacji dojdzie kolejnych 18. Także w ALDI Portugalia do końca 2017 r. zainstalowano 16 instalacji solarnych; do 2021 r. ma zostać tam zainstalowanych około 5.000 kWp dodatkowej mocy instalacyjnej.
Obecnie zużywamy ok. 70% wytwarzanej energii elektrycznej, a reszta jest doprowadzana do sieci. Chcemy zwiększyć udział energii własnej. W tym celu pilotujemy zastosowanie technologii przechowywania energii, która pozwolą nam korzystać z generowanej energii elektrycznej w późniejszym czasie. ALDI Nord Niemcy wyposażyło już trzy sklepy pilotażowe w innowacyjny system przechowywania lodu z projektu ESyCool green. W tym projekcie nasz partner, firma Viessmann, otrzymała w lutym 2018 r. za ten system Niemiecką Nagrodę za Innowacyjność w dziedzinie klimatu i środowiska (Deutscher Innovationspreis für Klima und Umwelt – IKU) 2017 w kategorii “Innowacje procesowe na rzecz ochrony klimatu”. Po zakończeniu fazy testowej zdecydujemy o kolejnych wdrożeniach.
Mimo kolejnych instalacji fotowoltaicznych, w ciągu najbliższych kilku lat będziemy w dalszym ciągu pozyskiwać większą część energii elektrycznej z sieci. Aby osiągnąć nasz cel klimatyczny, planujemy do 2021 r. zakup większej ilości zielonej energii elektrycznej. Już w 2015 r. ALDI Holandia całkowicie zamieniła zakup prądu na zieloną energię elektryczną. W 2017 r. energia ta pochodziła w całości z europejskiej energii wiatru. W 2017 r. mogliśmy w ten sposób zaoszczędzić ponad 40.000 ton ekwiwalentu CO2. Obecnie pracujemy nad ścisłymi kryteriami zakupu zielonej energii elektrycznej.
[GRI 302/103-2/3, 305/103-2/3] W naszej polityce klimatycznej postawiliśmy sobie za cel zmniejszenie naszych emisji gazów cieplarnianych do 2021 r. o 40% w porównaniu do 2015 r. W celu zapewnienia bardziej skutecznej kontroli dla całej Grupy Przedsiębiorstw regularnie rejestrujemy postępy projektu i dane dotyczące emisji. Są one oceniane przez Dział CR (Odpowiedzialności Przedsiębiorstwa) i analizowane przez specjalnie powołane w tym celu gremium ekspertów. Jeżeli dane środki nie przynoszą spodziewanego efektu omawiane zostają nowe działania. Regularnie przesyłamy wewnętrzne i zewnętrzne informacje dot. etapu osiągania naszego celu klimatycznego.
Obszar działania: oszczędzanie zasobów
Cel |
Status |
Termin celu |
Zakres celu |
Istotność celu |
---|---|---|---|---|
Do 2021 r. zredukowanie o 40% emisji gazów cieplarnianych względem roku bazowego 2015 |
nowy |
2021 |
– 40% względem 2015 r. |
Grupa Przedsiębiorstw |
Wprowadzenie oświetlenia LED we wszystkich nowych sklepach (wewnątrz i na zewnątrz) oraz kontrolowanie wymiany starego oświetlenia na oświetlenie LED w istniejących sklepach i centrach logistycznych |
2019 (i sukcesywnie) |
100% |
Grupa Przedsiębiorstw |
|
Zwiększenie udziału sklepów wyposażonych w instalacje fotowoltaiczne |
sukcesywnie |
kontynuacja i zwiększenie |
Grupa Przedsiębiorstw |
|
Opracowanie koncepcji kontroli, analizy i redukcji emisji gazów cieplarnianych |
2017 |
koncepcja |
Grupa Przedsiębiorstw |
|
Opracowanie koncepcji wprowadzenia monitoringu energetycznego i systemu zarządzania energią |
w Niemczech cel osiągnięto |
2017 |
koncepcja |
Grupa Przedsiębiorstw |
Całopowierzchniowe zapewnienie certyfikatu ISO 50001 |
nowy |
2018 |
100% |
Holandia |
Podwyższenie współczynnika wykorzystania energii pozyskanej samodzielnie za pomocą instalacji fotowoltaicznych w sklepach na potrzeby własne poprzez kombinację z koncepcjami wykorzystującymi dwusystemowe urządzenia chłodzące i grzewcze oraz układem instalacji fotowoltaicznych dostosowanych do zapotrzebowania |
sukcesywnie |
kontynuacja i zwiększenie |
Niemcy |
|
Wdrożenie całopowierzchniowego, cyfrowego systemu monitoringu urządzeń chłodniczych w celu uzyskania obniżenia emisji poprzez zoptymalizowanie współczynników nieszczelności i/lub czynników chłodniczych bardziej przyjaznych dla środowiska |
sukcesywnie |
100% |
Niemcy |
|
Wdrożenie całopowierzchniowego, cyfrowego systemu monitoringu systemów chłodzenia w celu uzyskania obniżenia emisji poprzez zoptymalizowane współczynniki |
2017 |
100% |
Holandia |
|
Stopniowe przestawienie wszystkich gotowych do podłączenia chłodziarek i zamrażarek na czynnik chłodzący Propan (R290) o bardzo niskim globalnym potencjale ocieplającym (Global Warming Potential – GWP) |
sukcesywnie |
100% |
Niemcy |
Bezpośrednie zużycie energii w budynkach i w logistyce, w podziale na kraje (w MWh)1
Największa część bezpośredniego zużycia energii generowana jest przez korzystanie z gazu ziemnego do wytwarzania ciepła oraz oleju napędowego jako paliwa w logistyce. Całkowite zużycie zmalało nieznacznie w porównaniu do roku 2016.
2015 |
20162 |
20171 |
|
---|---|---|---|
Belgia/Luksemburg3 |
108.941 |
109.576 |
111.286 |
Dania |
20.962 |
20.692 |
19.766 |
Niemcy |
386.112 |
402.431 |
397.002 |
Francja |
149.429 |
143.479 |
147.787 |
Holandia |
84.156 |
86.055 |
80.058 |
Polska |
12.896 |
14.905 |
16.639 |
Portugalia |
1.013 |
1.084 |
1.206 |
Hiszpania |
4.177 |
4.449 |
4.731 |
Grupa Przedsiębiorstw |
767.686 |
782.671 |
778.475 |
1 Dane opierają się częściowo na szacunkach i wyliczeniach prognostycznych.
2 Z powodu uzupełnienia zgłoszeń za rok 2016, dane należało częściowo dopasować w stosunku do ubiegłego roku sprawozdawczego.
3 W celu uproszczenia podane dane dot. prawnie niezależnych spółek Grupy Przedsiębiorstw ALDI Nord z Belgii i Luksemburga zostały podsumowane (patrz „Przedmiot raportu“).
Bezpośrednie zużycie energii w budynkach i w logistyce, w podziale na nośniki energii (w MWh)1
2015 |
2016 |
2017 |
|
---|---|---|---|
Gaz ziemny |
418.129 |
429.621 |
418.921 |
Olej opałowy |
27.589 |
25.321 |
25.509 |
Biogaz |
154 |
89 |
67 |
Olej napędowy (w tym z napędem generatorów) |
321.314 |
327.163 |
333.492 |
Benzyna |
66 |
26 |
18 |
Gaz płynny |
434 |
451 |
466 |
1 Dane opierają się częściowo na szacunkach i wyliczeniach prognostycznych.
Zużycie prądu i ciepła z sieci ciepłowniczej (w MWh)1
Zużycie prądu w naszych lokalizacjach wynoszące prawie 990 GWh odpowiada za największą część zapotrzebowania na energię. W porównaniu do poprzedniego roku wzrosło ono nieznacznie o 6 procent. Ten wzrost wynika m.in. z dłuższych godzin otwarcia oraz z wyposażania sklepów w dodatkowe regały chłodnicze i automaty piekarnicze.
2015 |
20162 |
2017 |
|||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ogółem |
Prąd |
Ciepło z sieci ciepłowniczej |
Ogółem |
Prąd |
Ciepło z sieci ciepłowniczej |
Ogółem |
Prąd |
Ciepło z sieci ciepłowniczej |
|
Belgia/Luksemburg3 |
88.411 |
88.411 |
– |
89.559 |
89.559 |
– |
101.354 |
101.354 |
– |
Dania |
50.569 |
39.659 |
10.910 |
51.141 |
39.739 |
11.402 |
50.470 |
39.855 |
10.615 |
Niemcy |
451.014 |
433.393 |
17.621 |
463.361 |
445.897 |
17.464 |
472.279 |
454.553 |
17.726 |
Francja |
177.762 |
177.762 |
– |
167.805 |
167.805 |
– |
180.752 |
180.752 |
– |
Holandia |
79.780 |
78.779 |
1.001 |
82.177 |
81.077 |
1.100 |
84.669 |
83.716 |
953 |
Polska |
17.394 |
16.110 |
1.284 |
20.429 |
18.606 |
1.823 |
25.335 |
22.173 |
3.162 |
Portugalia |
14.113 |
14.113 |
– |
14.884 |
14.884 |
– |
17.720 |
17.720 |
– |
Hiszpania |
79.694 |
79.694 |
– |
79.070 |
79.070 |
– |
89.029 |
89.029 |
– |
Grupa Przedsiębiorstw |
958.737 |
927.921 |
30.816 |
968.426 |
936.637 |
31.789 |
1.021.608 |
989.152 |
32.456 |
1 Dane opierają się częściowo na szacunkach i wyliczeniach prognostycznych.
2 Z powodu uzupełnienia zgłoszeń za rok 2016, dane należało częściowo dopasować w stosunku do ubiegłego roku sprawozdawczego.
3 W celu uproszczenia podane dane dot. prawnie niezależnych spółek Grupy Przedsiębiorstw ALDI Nord z Belgii i Luksemburga zostały podsumowane (patrz „Przedmiot raportu“).
Emisje gazów cieplarnianych z zakresów 1 i 2 (Scope 1 i Scope 2) (w tonach ekwiwalentu CO2)
Emisje gazów cieplarnianych zostały określone na podstawie zużycia energii i paliw napędowych oraz strat czynników chłodniczych. Obliczenie zostało przeprowadzone zgodnie z wymogami Protokołu Gazów Cieplarnianych (Greenhouse Gas (GHG) Protocol), z zastosowaniem współczynników emisji DEFRA względnie GEMIS dla emisji związanych z zakupem energii cieplnej z sieci ciepłowniczej. Zgodnie z protokołem GHG (GHG Protocol) należy oddzielnie wyliczać emisję zużycia prądu z zakresu 2 (Scope 2) w podziale na emisję czynnika „miejscowego” i „rynkowego”. Podczas, gdy metoda rachunku „miejscowego” opiera się tylko na czynnikach danego regionu geograficznego (np. kraju), to o ile to możliwe dla czynników „rynkowych” stosuje się indywidualną mieszankę prądu danego przedsiębiorstwa na podstawie faktycznie powstałych emisji danego producenta energii. Obliczenie emisji gazów cieplarnianych według metody „miejscowej” dokonuje się na podstawie czynników Międzynarodowej Agencji Energetycznej (International Energy Agency – IEA).
2015 |
2016 |
2017 |
|||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Scope 11 |
Scope 22 |
Scope 22 |
Scope 11 |
Scope 22, 3 |
Scope 22, 3 |
Scope 11 |
Scope 22 |
Scope 22 |
|
Belgia/Luksemburg4 |
42.096 |
17.782 |
15.781 |
40.328 |
18.656 |
13.246 |
38.639 |
22.674 |
14.859 |
Dania |
11.104 |
13.241 |
8.973 |
10.466 |
11.372 |
10.914 |
14.942 |
8.119 |
10.859 |
Niemcy |
120.089 |
214.793 |
262.533 |
110.178 |
211.664 |
38.301 |
108.069 |
203.918 |
223.790 |
Francja |
74.861 |
11.350 |
2.666 |
75.277 |
6.863 |
6.276 |
67.101 |
8.364 |
6.756 |
Holandia |
31.253 |
35.044 |
72 |
29.802 |
38.393 |
143 |
28.147 |
40.984 |
124 |
Polska |
3.940 |
12.866 |
13.488 |
5.501 |
14.688 |
15.185 |
6.931 |
17.295 |
18.441 |
Portugalia |
1.529 |
3.964 |
6.180 |
2.817 |
3.793 |
4.334 |
5.728 |
5.695 |
5.080 |
Hiszpania |
12.239 |
19.467 |
30.218 |
12.267 |
20.096 |
26.774 |
10.980 |
25.718 |
29.854 |
Grupa Przedsiębiorstw |
297.111 |
328.507 |
339.911 |
286.636 |
325.525 |
115.173 |
280.537 |
332.767 |
309.763 |
1 Zakres 1: Emisje z bezpośredniego zużycia energii/budynki, zużycie paliwa/logistykę oraz straty czynnika chłodniczego.
2 Zakres 2: Emisje z zużycia prądu oraz zużycia ciepła z sieci ciepłowniczej według podziału na emisję „miejscowe” i „rynkowe”
3 Z powodu uzupełnienia zgłoszeń za rok 2016, dane należało częściowo dopasować w stosunku do ubiegłego roku sprawozdawczego.
4 W celu uproszczenia podane dane dot. prawnie niezależnych spółek Grupy Przedsiębiorstw ALDI Nord z Belgii i Luksemburga zostały podsumowane (patrz „Przedmiot raportu“).
Całkowita ilość emisji gazów cieplarnianych z zakresów 1 i 2 (Scope 1 i 2) proporcjonalnie według źródeł (w procentach, w oparciu o emisje „miejscowe”)
Zainstalowana moc instalacji fotowoltaicznych (w kWp)
2015 |
2016 |
2017 |
|
---|---|---|---|
Belgia/Luksemburg1 |
438 |
1.095 |
2.594 |
Dania |
35 |
45 |
45 |
Niemcy |
11.526 |
19.537 |
26.708 |
Francja |
– |
– |
273 |
Holandia |
149 |
149 |
209 |
Polska |
– |
– |
– |
Portugalia |
866 |
990 |
1.466 |
Hiszpania |
732 |
804 |
850 |
Grupa Przedsiębiorstw |
13.746 |
22.620 |
32.145 |
1 W celu uproszczenia podane dane dot. prawnie niezależnych spółek Grupy Przedsiębiorstw ALDI Nord z Belgii i Luksemburga zostały podsumowane (patrz „Przedmiot raportu).
Wygenerowana energia elektryczna z instalacji fotowoltaicznych i zużycie własne (w MWh)
2015 |
2016 |
2017 |
||||
---|---|---|---|---|---|---|
Generowany prąd |
Użytek własny |
Generowany prąd |
Użytek własny |
Generowany prąd |
Użytek własny |
|
Belgia/Luksemburg1 |
275 |
251 |
815 |
659 |
1.809 |
1.629 |
Dania |
10 |
10 |
47 |
47 |
41 |
29 |
Niemcy |
7.498 |
4.575 |
13.445 |
8.752 |
18.261 |
11.967 |
Francja |
– |
– |
– |
– |
125 |
102 |
Holandia |
150 |
115 |
156 |
124 |
156 |
123 |
Polska |
– |
– |
– |
– |
– |
– |
Portugalia |
25 |
25 |
1.085 |
864 |
1.537 |
1.285 |
Hiszpania |
205 |
174 |
391 |
321 |
1.224 |
1.224 |
Grupa Przedsiębiorstw |
8.163 |
5.150 |
15.939 |
10.767 |
23.153 |
16.359 |
1 W celu uproszczenia podane dane dot. prawnie niezależnych spółek Grupy Przedsiębiorstw ALDI Nord z Belgii i Luksemburga zostały podsumowane (patrz „Przedmiot raportu“).
* Porozumienie klimatyczne w Paryżu
Paryskie porozumienie klimatyczne jest porozumieniem 195 państw członkowskich Ramowej Konwencji Klimatycznej Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNFCCC). Przyjęte 12 grudnia 2015 roku w Paryżu na konferencji ONZ poświęconej zmianom klimatycznym i przewiduje znaczne ograniczenie globalnego ocieplenia (poniżej 2 °C) spowodowanego działalnością człowieka w porównaniu z wartościami przedindustrialnymi.