Dla wielu osób dzień zaczyna się od kubka kawy. Nie od śniadania, gimnastyki czy porannej toalety, a właśnie od pobudzającej dawki kofeiny. Mimo solidnego zastrzyku energii dostarczanej organizmowi o poranku, warto jednak zadać sobie pytanie o zdrowotne skutki picia kawy na pusty żołądek. Czy jest to właściwy sposób rozpoczęcia dnia?
Na samym wstępie trzeba zauważyć, że nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy kawa na czczo jest zdrowa. Zależy to bowiem od wielu czynników. Wyniki różnych badań sugerują, że wpływ tego napoju na organizm będzie bardzo podobny niezależnie od tego, czy spożywa się go na pusty, czy na pełny żołądek. Niektóre okoliczności mogą jednak sprawić, że kawa przed śniadaniem okaże się nie najlepszym pomysłem.
Mowa przede wszystkim o piciu kawy z mlekiem na czczo. Tego typu dodatek może mianowicie powodować nagłe skoki poziomu cukru we krwi, które utrudnią kontrolowanie glikemii. Szczególną uwagę warto też zwrócić na ogólny wpływ kofeiny na organizm człowieka. Pijąc kawę z samego rana, zapewniasz sobie zewnętrzny zastrzyk energii, co może zaburzyć naturalny rytm wydzielania kortyzolu, którego stężenie we krwi jest największe właśnie o poranku.
Nie zapominaj także o goryczy i kwasowości kawy. Właściwości te mogą bowiem okazać się trudne do stolerowania dla Twojego pustego żołądka. Przed śniadaniem lepiej więc pijać nieco delikatniejsze odmiany tego napoju. Zamiast intensywnego espresso, stawiaj na przykład na kawę przelewową.
Aby znaleźć odpowiedź na pytanie, czy kawa z rana jest zdrowa, przyjrzyjmy się bliżej najpopularniejszym faktom i mitom na jej temat:
Żadne badania nie dowiodły, jakoby picie kawy na pusty żołądek miało utrudniać trawienie. Nie potwierdzono ani większej szkodliwości tego napoju dla błony śluzowej żołądka, ani ochronnej funkcji jedzenia. Będzie to więc kwestia indywidualna dla każdego organizmu. Ogólne spożycie kawy powinny ograniczyć przede wszystkim osoby cierpiące na choroby przewodu pokarmowego, a zwłaszcza na refluks[1].
Aby zmniejszyć kwasowość żołądka, można poprzedzać picie kawy spożywaniem np. bananów, cytrusów, płatków owsianych czy pełnoziarnistego pieczywa. W takiej sytuacji warto też ograniczać się do czarnej kawy, bez dodatku mleka czy śmietanki.
Bez względu na to, czy spożywasz kawę na czczo, czy po śniadaniu, nie powinna ona odwadniać organizmu. Przy zachowaniu przeciętnej dziennej dawki (ok. 300 – 400 mg kofeiny dziennie) kawa może nawet wpływać pozytywnie na Twoją gospodarkę wodną. Choć napój ten ma właściwości moczopędne, to nie działa diuretycznie – chyba że jest spożywany w bardzo dużych ilościach[2].
Choć kawa faktycznie może zredukować wchłanianie m.in. witaminy B2, B6, D czy kwasu foliowego, to pora jej spożywania oraz ewentualne poprzedzanie jej posiłkiem nie ma tu żadnego znaczenia. Należy też zauważyć, że kawa nie tylko nie wypłukuje magnezu, ale nawet dostarcza go organizmowi. Ogranicza przy tym co prawda absorpcję wapnia, ale działanie to można zniwelować, wzbogacając napój dodatkiem mleka[3].
Jako że kawa przyczynia się do szybszego opróżniania żołądka i zmniejsza wchłanianie węglowodanów oraz tłuszczy z posiłków, warto pić ją około 1 – 1,5 godziny przed jedzeniem[4]. Zastanawiasz się, jaki wpływ będzie miała spożyta podczas śniadania lub chwilę po nim? W pierwszym przypadku osłabi wchłanianie niektórych składników odżywczych, a w drugim zredukuje absorpcję żelaza. Z tej perspektywy picie czarnej kawy na czczo wydaje się więc niezłym pomysłem.
Kofeina ma właściwości pobudzające i niezależnie od tego, czy spożywana jest przed posiłkiem, czy po nim, stymuluje produkcję kortyzolu. Jest on wytwarzany przez nadnercza i pomaga regulować metabolizm, ciśnienie krwi czy poziom cukru. Jego podwyższony poziom może okazać się jednak szkodliwy.
Choć stężenie kortyzolu we krwi jest najwyższe o poranku i spada w ciągu dnia, badania nie wykazały, jakoby spożywanie kawy znacząco podnosiło jego poziom[5]. Warto więc zadać sobie w tej sytuacji pytanie o sens dostarczania organizmowi kofeiny z samego rana. Skoro o tej porze kortyzol i tak wytwarzany jest naturalnie, lepszym pomysłem wydaje się picie kawy nieco później – kiedy jego stężenie zacznie się zmniejszać. Zredukujesz też w ten sposób ryzyko przyzwyczajenia organizmu do zastrzyku energii z zewnątrz.
Trudno o jednoznaczną odpowiedź na pytanie o pobudzające właściwości kawy na pusty żołądek. Z jednej strony spowalnia ona trawienie glukozy i obniża glikemię, co może wpływać usypiająco na organizm. Z drugiej jednak istnieją badania potwierdzające lepszą koncentrację i zdolność do zapamiętywania u osób pijących kawę przed śniadaniem. Osoby te mogą być zarazem bardziej zdenerwowane i niezadowolone[6].
Jak widzisz, nie da się w prosty sposób odpowiedzieć na pytanie, czy kawa na czczo szkodzi. Jej wpływ na organizm może być zarówno korzystny, jak i niepożądany. Wszystko zależy od Twojego stanu zdrowia i preferencji. Jeśli szukasz dodatkowych informacji na temat picia kawy na pusty żołądek, zapoznaj się z poniższymi odpowiedziami na najczęściej zadawane pytania!
Czy można pić kawę na czczo?
Tak. Badania nie wykazały żadnych negatywnych skutków picia kawy przed pierwszym posiłkiem. Wyjątek mogą jednak stanowić sytuacje osób cierpiących na takie dolegliwości jak nadkwasota żołądka czy jelito drażliwe. W ich przypadku zaleca się nieraz ograniczenie spożywania kawy, a nawet całkowitą rezygnację z tego napoju.
Kiedy pić kawę – przed czy po posiłku?
Kawa spożywana przed i po posiłku w bardzo podobny sposób wpływa na organizm. Z punktu widzenia zdrowia nie ma więc większego znaczenia, kiedy dokładnie ją wypijesz. Jeśli jednak zdecydujesz się najpierw zjeść śniadanie, odczekaj przynajmniej 30 – 60 minut, aż Twój układ trawienny przyswoi większość składników odżywczych z posiłku.
Do której godziny można pić kawę?
Ze względu na pobudzające właściwości kawy, specjaliści zalecają, aby nie spożywać jej później niż na 6 godzin przed planowanym snem.
Czy można pić kawę przed badaniami krwi?
Nie. Badania krwi powinno się wykonywać na czczo. W takiej sytuacji należy też powstrzymać się od picia porannej kawy. Zawarte w niej składniki odżywcze mogą bowiem zafałszować wyniki dotyczące poziomu elektrolitów czy glukozy.
[1] https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C31156%2Cekspert-kawa-moze-oznaczac-wiele-korzysci-dla-zdrowia.html
[2] https://www.delonghi.com/pl-pl/porady/inspire-at-home/kawa-na-czczo-czy-po-sniadaniu-kiedy-lepiej-wypic-mala-czarna
[3] https://dziendobry.tvn.pl/styl-zycia/kawa-pic-ja-na-czczo-najpopularniejsze-mity-dotyczace-picia-kawy-st5786131
[4] https://www.delonghi.com/pl-pl/porady/inspire-at-home/kawa-na-czczo-czy-po-sniadaniu-kiedy-lepiej-wypic-mala-czarna
[5] https://zywienie.medonet.pl/produkty-spozywcze/napoje/mozna-pic-kawe-na-czczo-sprawdz-co-sie-dzieje-gdy-pijesz-na-pusty-zoladek/b298ptf
[6] https://www.delonghi.com/pl-pl/porady/inspire-at-home/kawa-na-czczo-czy-po-sniadaniu-kiedy-lepiej-wypic-mala-czarna
Niedostępne
Oferta już wygasła
Aktywacja przypominania!
Potwierdzenie przypomnienia
Otrzymasz przypomnienie w dniu ${date} o godzinie ${time}.
Wymagana aktywacja wiadomości (e-mail)