Bycie rodzicem to nie lada wyzwanie, szczególnie w tak gorącym okresie, jak powrót do szkoły. Układamy wtedy często na nowo nasz rodzinny rytm, staramy się poprawić nawyki swoje i dzieci. Jedzenie jest jednym z najważniejszych elementów codziennego funkcjonowania i dlatego wspólnie z ProVeg przyglądamy nawykom żywieniowym naszych dzieci. Prawidłowe odżywanie ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia dziecka nie tylko na etapie rozwoju, ale również w dorosłym życiu. Aby ułatwić dbanie o ten obszar podpowiadamy strategie, które można zastosować, by zachęcić je do zdrowszego jedzenia.
Według badań z 2017 roku jedynie co trzeci ośmiolatek spożywał codziennie owoce w nieprzetworzonej formie, a warzywa co 4. Według raportu „Zwyczaje żywieniowe dzieci i młodzieży pod kątem spożywania owoców i warzyw” z 2019 roku jedynie 7,1% procent dzieci w wieku 6-15 lat spożywa warzywa i owoce na zalecanym przez Światową Organizację Zdrowia poziomie. Co trzeciego ośmiolatka w Polsce dotyka problem nadwagi i otyłości. Nadmierna masa ciała występuje u 29,7% chłopców i 14,3% dziewcząt. Te dane są bardzo niepokojące, tym bardziej kiedy spojrzymy na żywienie i stan zdrowia dzieci przez pryzmat stanu dorosłych. W wyniku naszej diety chorujemy poza nadwagą i otyłością również na cukrzycę, choroby układu krążenia czy nowotwory, a nasze dzieci żywią się przeważnie tym samym co my.
Zalecenia żywieniowe skierowane do dzieci pokrywają się z tymi kierowanymi do dorosłych. To produkty roślinne powinny stanowić podstawę odżywiania, mają być obecne w każdym posiłku. Produkty odzwierzęce mogą być dodatkiem, lecz nie muszą. Według światowych instytucji dietetycznych, prawidłowo zbilansowana dieta roślinna może być stosowana na każdym etapie życia, w tym przez dzieci. Komponując posiłki należy koncentrować się na składnikach odżywczych, jakich potrzebuje nasz organizm, nie zaś na samych produktach.
Produkty roślinne są źródłem wielu witamin i składników mineralnych, które są bardzo ważne w procesie rozwoju młodego organizmu, a także wpływają na ogólne samopoczucie. To co istotne w diecie dzieci, to np. produkty, które wpływają na układ nerwowy - antyoksydanty zawarte w owocach i warzywach odgrywają ważną rolę w jego funkcjonowaniu, podobnie jak kwasy omega-3, które znajdziemy w orzechach włoskich i siemieniu lnianym, a węglowodany pochodzące z pełnoziarnistych produktów zbożowych pomogą utrzymać koncentrację na dłużej. W tych ostatnich znajdziemy także witaminy z grupy B, podobnie jak w roślinach strączkowych.
Znając problem nadwagi i otyłości wśród polskich dzieci, powinniśmy zwiększać udział produktów roślinnych w ich diecie także z tego powodu. Poprzez wysoką zawartość błonnika i wysoką koncentrację składników odżywczych przy jednoczesnej małej kaloryczności są one podstawowym elementem diety w prewencji i dietoterapii tych zaburzeń. Komponując posiłki warto kierować się zasadami zdrowego talerza - jego ½ powinny zajmować warzywa i owoce, ¼ pełnoziarniste produkty zbożowe, a kolejną ¼ produkty białkowe - rośliny strączkowe (fasola, ciecierzyca, bób, groch, soczewica, soja) jako podstawa.
Poza samą kompozycją posiłków istotna jest również częstotliwość ich spożywania. Dużo mówi się o roli pierwszego śniadania, czy o zasadzie spożywania 5 posiłków, jednak nie zawsze są to najlepsze dla nas rozwiązania. Jak często więc nasze dziecko powinno jeść? Należy dbać o odpowiednią podaż energii dla młodego, rozwijającego się organizmu i zachęcać dziecko do spożywania posiłków co 3-4 godziny, by nie spadała jego koncentracja i poziom skupienia. Jednak konkretne godziny posiłków powinny być dostosowane do potrzeb i rytmu życia naszego dziecka. To czy zje ono posiłek w spokoju i skupieniu, bez zbędnych rozpraszaczy (telewizora czy telefonu), ale za to w dobrej, rodzinnej czy koleżeńskiej atmosferze, jest ważniejsze niż to, czy taki posiłek będzie podany o konkretnej godzinie.
Bardzo istotne jest by dziecko było świadome procesu jaki zachodzi, tzn. nie spożywało kanapki czy płatków w porannym pędzie, a przeznaczyło na to kilkanaście minut. W ten sposób będzie miało większą możliwość obserwacji swojego organizmu i wyłapania uczucia sytości, czyli bardzo ważnego elementu kształtowania zdrowego nawyku żywieniowego, niezbędnego w prewencji czy leczeniu nadwagi i otyłości. Takie spożywanie posiłków daje również dziecku możliwość poczucia smaku, zapachu i tekstury jedzenia czyli rozwoju swoich własnych preferencji żywieniowych.
Dzieci najlepiej uczą się zasad odżywiania w taki sam sposób, jak pozostałych elementów wiedzy - poprzez obserwację i możliwość doświadczania. Dlatego ważne jest, by chcąc budować zdrowe nawyki żywieniowe dziecka zastanowić się nad swoimi. Jeśli w naszym domu warzywa i owoce są jedynie małym dodatkiem do dań lub spożywamy je bardzo rzadko, tak samo spożywać będzie je nasze dziecko. Kiedy produkty te są stałym i ważnym elementem naszych dań, taki obraz warzyw i owoców koduje nasze dziecko. Dzieci mogą najlepiej zaobserwować nasze zachowania żywieniowe podczas wspólnego planowania, przygotowywania i spożywania posiłków. Warto by już od najmłodszych lat włączać dzieci w czynności związane z jedzeniem, a starszym powierzać konkretne zadania z nim związane.
Wiemy, że dzieci są bardzo wymagającymi konsumentami, dlatego tworząc nasze codziennie menu uwzględniajmy ich obecność przy stole. Przemycanie zdrowych produktów spożywczych do posiłków dzieci jest strategią bardzo krótkoterminową. Uspokoi nas w chwili spożycia konkretnego posiłku, ale nie wesprze rozwoju prawidłowych nawyków żywieniowych dziecka. Zamiast podawać dziecku w tajemnicy brokuły czy jarmuż, pokażmy jak wiele zastosowań, a co za tym idzie opcji smakowych, możemy czerpać z tych produktów.
Idąc tym tropem możemy wspólnie z dzieckiem wyszukiwać lub wymyślać przepisy. Inaczej smakują, pachną i wyglądają warzywa jedzone oddzielnie na surowo, inaczej w sałatce z dressingiem i w towarzystwie innych warzyw, jeszcze inaczej ugotowane i podane z kaszą i sosem lub ugotowane i zblendowane w postaci śmiesznej zielonej zupy, a jeszcze inaczej pieczone, np. w postaci czipsów z jarmużu lub jako dodatek do roślinnych burgerów z ciecierzycy. Z młodszym dzieckiem możemy to potraktować jako zabawę, najlepszą metodę nauki, zastanawiając się w jakiej formie brokuł mógłby być smaczny, skoro nie smakuje ugotowany. Na przygotowanie i podanie jednego produktu mamy wiele możliwości. Ważne by w tym procesie nie oszukiwać dziecka, a przedstawiać mu wiele różnych opcji, tak by mogło znaleźć taką, jaka mu odpowiada.
Jedzenie robi na nas wrażenie na wiele różnych sposobów - poprzez wzrok, zapach, dotyk i smak. Komponując szkolne lunche dla dzieci starajmy się zadowolić każdy z nich i namawiajmy je do uważności - w końcu one dopiero odkrywają kulinarne możliwości! Na pierwsze i drugie śniadanie możemy zaproponować dziecku kolorowe kanapki - z pastami z różnych roślin strączkowych (np. z zielonego groszku lub czerwonej fasoli) w towarzystwie jeszcze bardziej kolorowych warzyw. Inną opcją jest owsianka, gdzie dziecko może nam zaproponować z jakimi owocami orzechami chciałoby ją zjeść. Jeśli nasze dziecko nie chce mieć wymieszanych składników dostosujmy do niego posiłek - chleb, pastę i warzywa lub owsiankę, owoce i orzechy podajmy osobno.
Kolejnym bardzo dobrym szkolnym lunchem są placki z pełnoziarnistej mąki, banana i mleka roślinnego. Możemy do nich dorzucić też jagody czy borówki dla przełamania słodkiego smaku. Na obiad dla starszego dziecka przygotujmy wspólnie sałatkę ze świeżych warzyw z dodatkiem roślin strączkowych i makaronu pełnoziarnistego - będzie to pełnowartościowy, sycący posiłek, który może zjeść w szkole na zimno.
Żeby ułatwić Wam zadanie wspólnie z ProVeg podpowiadamy jakie inne roślinne szkolne lunche możecie przygotować Waszym dzieciom, a jeśli szukasz inspiracji na drugie śniadania i obiady na wynos, sprawdź nasze propozycje z poprzedniej akcji Roślinne wakacje z jedzeniem w trasie.
Niedostępne
Oferta już wygasła
Aktywacja przypominania!
Potwierdzenie przypomnienia
Otrzymasz przypomnienie w dniu ${date} o godzinie ${time}.
Wymagana aktywacja wiadomości (e-mail)
